به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، نخستین جلسه هم‌اندیشی برنامه پنج‌ساله هفتم دانشگاه آزاد اسلامی و تبیین رویکردهای نظارتی هیأت امنا دانشگاه آزاد اسلامی با محوریت «ارزش‌ها، چشم‌انداز و مأموریت» صبح شنبه ۷ دی ماه با حضور دکتر علی‌اکبر ولایتی رئیس هیأت مؤسس و هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، اعضای هیأت امنا و هیأت رئیسه دانشگاه آزاد اسلامی در سالن جلسات دفتر هیأت امنا برگزار شد.
دکتر فریدون عزیزی رئیس اندیشکده مطالعات راهبردی دانشگاه آزاد اسلامی در ابتدای این جلسه با ارائه گزارشی درخصوص تحول در آموزش و پژوهش، به بیان مأموریت‌های این اندیشکده پرداخت و گفت: این اندیشکده به عنوان بازوی فکری و تصحیح‌کننده فرآیند تصمیم‌گیری راهبردی هیأت امنا و دیدهبان هیأت امنا در راستای دستیابی دانشگاه به اهداف کلان است که با تشکیل شبکه متخصصان و خبرگان، برای فکرورزی درخصوص چالش‌های دانشگاه آزاد اسلامی به ارائه پیشنهادها و سناریوهای ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه آزاد اسلامی با در نظر گرفتن ویژگی‌های دانشگاه نسل چهام می‌پردازد.
وی ادامه داد: گروه‌های مطالعات راهبردی اندیشکده شامل ۷ گروه «آموزش و پژوهش (علوم انسانی و هنر)»، «آموزش و پژوهش (علوم، مهندسی و کشاورزی)»، «حقوقی، اداری و امور بین‌الملل»، «امور اقتصادی و مدیریتی»، «امور فرهنگی و اجتماعی»، «فناوری و آینده‌پژوهی» و «ارزیابی و رتبه‌بندی» است.
دکتر عزیزی، ارتقای معنویت و اخلاق در تمامی سطوح، رسیدن به دانشگاه نسل چهارم، احراز مرجعیت علمی ملی و کمک به رسیدن ایران به مرجعیت علمی بین‌المللی را از اهداف راهبردی دانشگاه آزاد اسلامی برای پنج ساله هفتم دانست و افزود: ارتقای علم و دانش، ارتقای کمی و کیفی تحقیقات، ترویج فناوری و نوآوری برای کسب ثروت و پاسخگویی به نیازهای جامعه از دیگر اهداف برنامه پنج ساله هفتم دانشگاه آزاد اسلامی است که با تأکید بر پویایی و معنویت محیط دانشگاه، استقرار اصول دانشگاه اسلامی، ساماندهی و انضباط اداری، استفاده از کارکنان مؤمن، ساعی و مؤثر تمام‌وقت، اعمال سیاست‌های اداری و مالی شفاف و ارزیابی مستمر عملکرد دنبال می‌شود.
در ادامه، دکتر مجید مشکینی رئیس گروه مطالعات راهبردی «امور اقتصادی و مدیریتی» با اشاره به فعالیت‌های این گروه گفت: برگزاری ۵ جلسه و تبادل نظر در زمینه راهبردهای اقتصادی و مدیریتی، بررسی مطالعات انجام یافته و استخراج پرسش‌های کلیدی در این حوزه، شناسایی جامعه ۲۰ نفره خبرگان در حوزه‌های اقتصادی و مدیریتی و تدوین راهبردهای این حوزه از اهم اقدامات انجام شده در این گروه مطالعاتی بود.
وی با اشاره به راهبردهای گروه مطالعات راهبردی «امور اقتصادی و مدیریتی» اظهار داشت: «تدوین نظام‌های کیفیت دیدبانی و برندسازی»، «ساختاردهی، سازماندهی مجدد و یکپارچگی سیستم‌ها و سامانه‌ها»، «بهره‌برداری بهینه از منابع انسانی و سرمایه‌ای برای تنوع‌بخشی و پایداری درآمدها»، «کارآمدی، کارآیی و افزایش تاب‌آوری در مقابله تکانه‌ها» و «بهبود فرآیند‌ها و چابک سازی سازمان» ازجمله راهبردهای عملیاتی این گروه است.
دکتر بابک نگاهداری رئیس گروه مطالعات راهبردی «ارزیابی و رتبه‌بندی» با اشاره به اهم فعالیت‌های انجام‌شده در این کارگروه گفت: تاکنون دو گزارش ارزیابی و رتبه‌بندی برای تحلیل وضعیت دانشگاه آزاد اسلامی از لحاظ رتبه‌بندی جهانی تهیه شده است و شاخص‌های ۹ نظام رتبه‌بندی را بررسی و احصاء کردیم تا بتوانیم مدل‌های مختلف ارزیابی را براساس مأموریت‌هایی که رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مشخص کرده، تعریف کنیم.
وی با بیان اینکه سند دانشگاه اسلامی مبنای برنامه‌ریزی گروه مطالعات راهبردی «ارزیابی و رتبه‌بندی» است، خاطرنشان کرد: این گروه مطالعاتی برنامه‌های خود را در حوزه پژوهش براساس راهبردها و اقدامات سند دانشگاه اسلامی تنظیم کرده است تا بتوانیم تا سال ۱۴۰۴ با شناسایی ظرفیت‌های پژوهشی دانشگاه و فرصت‌های محلی و منطقه‌ای، به چشم انداز تعیین شده دست یابیم.
دکتر نگاهداری با بیان اینکه تعداد مقالات منتشرشده در دانشگاه آزاد اسلامی از صدهزار عنوان عبور کرده است، گفت: ۳۰ درصد از کل مقالات منتشرشده دانشگاه آزاد اسلامی مربوط به سه سال اخیر است. با این حال سهم دانشگاه آزاد اسلامی از کل مقالات کشور ۲/۱۶ درصد است که براساس برنامه ریزی‌های انجام شده، این عدد را باید به ۲۵ درصد برسانیم.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر ابراهیم کلانتری به عنوان سومین رئیس گروه مطالعاتی اندیشکده مطالعات راهبردی دانشگاه آزاد اسلامی به ارائه توضیحاتی درخصوص وضعیت فرهنگی این دانشگاه و مسیر پیش روی آن پرداخت و گفت: دانشگاه آزاد اسلامی ویژگی‌های منحصربفرد خود را دارد که باید در برنامه ریزی‌ها لحاظ شود. رویکرد فرهنگی و دانشجویی این دانشگاه براساس سند دانشگاه اسلامی است که حجت را بر همگان تمام کرده است.
رئیس گروه مطالعاتی «امور فرهنگی و اجتماعی» ادامه داد: سند راهبردی فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی براساس سند دانشگاه اسلامی تنظیم، تدوین و ابلاغ شده است و تمام تلاش ما اجرای راهبردها و اقدامات این سند است.
در ادامه این نشست، حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه رئیس گروه مطالعات راهبردی «آموزش و پژوهش (علوم انسانی و هنر)»، به اهم فعالیت‌های این گروه اشاره کرد و گفت: تاکنون ۶ جلسه در این خصوص برگزار شده که دغدغه اصلی اعضای این گروه، تعالی علوم انسانی و هنر است و موضوعات جلسه با محوریت مرجعیت علمی دنبال می‌شود.
دکتر خسروپناه با بیان اینکه علیرغم تلاش‌های صورت‌گرفته در دانشگاه آزاد اسلامی طی سال‌های گذشته، این دانشگاه تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد، تصریح کرد: به منظور اجرای سند دانشگاه اسلامی، معاونت علوم انسانی و هنر و گروه مطالعات راهبردی این حوزه، تعالی علوم انسانی و هنر را در ۴ حوزه «تعالی استادان از طریق توانمندسازی»، «تعالی دروس از طریق تعریف کتب درسی و مرجع»، «تعالی برنامه‌های آموزشی با تأسیس دانشکده‌های موضوع محور و «تعالی در برنامه‌های پژوهشی از طریق تقویت مجلات علمی» پیگیری می‌کند.
وی در ادامه تأکید کرد: اگر قرار باشد در حوزه علوم انسانی و هنر به مرجعیت علمی برسیم، باید تعالی در این چهار حوزه را با ایجاد روحیه علمی در اساتید و حمایت از اساتید پژوهشگر مد نظر قرار دهیم. نکته قابل تأمل در حوزه علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی این است که از بین ۱۰ هزار عضو هیأت علمی این حوزه، تنها ۴۷۰ نفر مرتبه علمی استاد تمام یا دانشیار دارند. این موضوع ایجاب می‌کند که دانشگاه آزاد اسلامی حداقل دارای ۲ هیأت ممیزه مستقل برای گروه «علوم انسانی و هنر» و «علوم، مهندسی و کشاورزی» باشد.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به لزوم راه‌اندازی شورای گسترش مستقل در دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: متأسفانه ایجاد رشته‌های جدید بومی در دانشگاه آزاد اسلامی با مشکل مواجه می‌شود. به عنوان نمونه برای راه‌اندازی رشته خوشنویسی و نظام استاد شاگردی در دانشگاه استاد فرشچیان با مخالفت‌هایی مواجه شدیم که این موضوع ایجاب می‌کند که دانشگاه آزاد اسلامی یک شورای گسترش مستقل برای اجرای برنامه‌های خود داشته باشد.
دکتر جواد علمایی رئیس گروه مطالعات راهبردی «آموزش و پژوهش علوم، مهندسی و کشاورزی» خاطرنشان کرد: طرح تحول در بخش‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و برنامه‌ریزی در حوزه علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی برمبنای ایجاد شبکه صاحبان اندیشه دانشگاهی، حاکمیتی و خصوصی به منظور دستیابی به پایداری علمی و اقتصادی و ارائه خدمات برتر در کیفیت آموزشی، پژوهشی، حل مشکلات و کارآفرینی دنبال می‌شود.
وی راهبرد ۷ و ۸ نظام آموزشی، راهبرد ۵ و ۶ نظام پژوهشی و راهبرد ۳ و ۴ نظام مدیریتی سند دانشگاه اسلامی را مبنای فعالیت‌های شورای تحول در علوم، مهندسی و کشاورزی عنوان کرد و گفت: ارتقای جایگاه دانشگاه در این حوزه بهبود مستمر کیفیت و توسعه فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، ایجاد خودکفایی اقتصادی، برنامه‌ریزی بلندمدت برای حل مشکلات دانشگاه، توسعه همکاری‌های آموزشی و پژوهشی بین‌المللی و گسترش همکاری‌های صنعتی و کشاورزی در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی ازجمله اهداف این شوراست.
دکتر روح‌الله دهقانی فیروزآبادی رئیس گروه مطالعات راهبردی فناوری و آینده‌پژوهی نیز در ادامه با اشاره به فعالیت‌های این گروه مطالعاتی اظهار داشت: شناسایی متخصصان حوزه آینده پژوهی و اعضای خبرگی و متخصصان، استخراج مسائل، چالش‌ها، اولویت‌ها، اهداف، پیشران‌ها و روندهای مؤثر در نظام دانشگاه آزاد اسلامی با رویکرد آینده‌نگری و تدوین سند و برنامه برای آینده دانشگاه با تمرکز بر شناسایی فناوری‌ها و خدماتی که می‌تواند سبد خدمات دانشگاه آزاد اسلامی را توسعه دهد، ازجمله اقدامات صورت گرفته در این گروه است.
دکتر دهقانی فیروزآبادی، تحلیل و تبیین بیانیه گام دوم انقلاب و اسناد بالادستی همچون سند دانشگاه اسلامی، سیاست‌های ابلاغی علم و فناوری، مهندسی فرهنگی، نقشه علمی و… به عنوان مرجع اصلی حرکت به سمت آینده، پژوهش میدانی و خبرگی برای احصاء شاخص‌های دانشگاه تراز گام دوم انقلاب و تدوین بسته‌های سیاستی، اجرایی و عملیاتی کردن بیانیه در کارگروه‌ها ازجمله برنامه‌های گروه مطالعات راهبردی فناوری و آینده‌پژوهی است.
در ادامه این نشست نیز دکتر امامی معاون اندیشکده مطالعات راهبردی دانشگاه آزاد اسلامی به بیان فراگرد اجرایی اندیشکده، مصوبات محوله از هیأت امنا، مدل‌های راهبردی برنامه هفتم دانشگاه، بررسی اسناد بالادستی و ارزیابی برنامه‌های قبلی دانشگاه، تحلیل پیشران‌ها و روندها و… پرداخت.
دکتر امامی خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان و شجره طیبه انقلاب شکوهمند اسلامی، در افق ۱۴۰۴ و استمرار آن در ۱۴۱۰ دانشگاهی است جامع، مسئله محور و برخوردار از شبکه عظیم علمی در سطح ملی، منطقه ای و فراملی، انسان‌ساز و تمدن‌ساز، خردورز، آزاداندیش، خلاق، نوآور، فن‌آور و کارآفرین با روحیه انقلابی و اعتمادبه‌نفس علمی و ملی است.
دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان این هم‌اندیشی و پس از استماع گزارش‌های ارائه شده، با تأکید بر اجرای سند دانشگاه اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: هر جهت و رویکردی که در حوزه علم و فناوری پیش بگیریم، بخش تکنوکرات هم یک بدیل برای آن مطرح می‌کند. به عنوان نمونه، بدل مدل دانشگاه اسلامی که توسط امام خمینی (ره) مطرح شد و مقام معظم رهبری هم بر آن تأکید دارند، دانشگاه‌های نسلی است.
وی افزود: متأسفانه ما به جای آنکه بگوییم دانشگاه نسل اسلامی می‌خواهیم، از ادبیات دانشگاه نسل سوم و چهارم استفاده می‌کنیم، در صورتی که اسلام دین جامع است و برای تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی برنامه دارد. بنابراین نسل دانشگاه مطلوب، دانشگاه اسلامی حکمت‌بنیان است چرا که همه ابعاد کارآفرینی، آموزش، پژوهش، پاسخگویی و… در مدل دانشگاه اسلامی وجود دارد.
