به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در نخستین نشست هماندیشی متخصصان اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی با محوریت اصلاح و تولید بذر که صبح امروز در تالار امیرکبیر واحد اصفهان (خوراسگان) برگزار شد، با بیان اینکه افتخار دارم در روز سوم از دهه مبارک فجر خدمت اساتید و متخصصان حوزه اصلاح نباتات در دانشگاه آزاد اسلامی باشم، گفت: روز گذشته همزمان با دومین روز از دهه مبارک فجر، جلسه مجریان برنامه علمی و رؤسای دبیرخانه پایش آزاد دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد که در این نشست بحث سازمان پژوهشی مورد بررسی قرار گرفت و امروز نیز در این نشست به موضوع سازمان فناوری میپردازیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: در زمان ورود دانشگاه به کشور، عملاً درک مفاهیم دانشگاه به صورت دقیق و صحیح صورت نگرفت. به همین دلیل اکنون با برخی بدفهمیها و کجفهمیها مواجه هستیم که عمدتاً باعث شده در انجام رسالت خود موفق نباشیم. دانشگاهها در دنیا دارای یک هسته سخت و یک پوسته نرم هستند که هسته سخت آن را علم و فرهنگ و پوسته نرم آن را فناوری، اقتصاد و مسائل اجتماعی تشکیل می دهد. این در حالی است که ما فقط به هسته مرکزی دانشگاه توجه داشتیم.
دکتر طهرانچی با اشاره به سند تدوینشده از سوی مدیر دفتر پژوهش و پیشبرد علم ایالات متحده آمریکا برای روزولت رئیسجمهور وقت آمریکا، گفت: براساس این سند که در سال ۱۹۴۶ تنظیم شد و بیانگر این بود که علم چگونه باید توسعه یابد، دانشگاه از مدل نظریهآفرین وارد فاز جدید شد و دانشگاهی که امروز با آن سروکار داریم، از این نوع است.
وی ادامه داد: در این سند آمده که پیشرفت در مواجهه با بیماریها بستگی به جریان علوم تجربی جدید و ایجاد شغل و صنایع جدید نیز به افزایش دانش از قوانین طبیعت بستگی دارد. به این ترتیب این سند اقتصاد، بهداشت، صنعت، امنیت و… را به دانشگاه و دانش جدید وصل کرد. در این سند تأکید شده که این دانش جدید کپیبرداری نیست و فقط میتوان آن را از پژوهشهای پایه به دست آورد. این نگاه اکنون به عنوان نگاه محوری در دانشگاههای غرب وجود دارد.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به موضوع اشتغال در این سند، تصریح کرد: مدیر دفتر پژوهش و پیشبرد علم ایالات متحده آمریکا در این سند آورده که یکی از آرزوهای ما پس از جنگ این است که نرخ بیکاری به صفر برسد. برای رسیدن به این هدف، باید انرژی خلاق مردم آمریکا آزاد شود و برای ایجاد شغلهای زیاد باید محصولات جدیدتر، بهتر و ارزانتر بسازیم.
وی افزود: همچنین در این سند آمده که پژوهشهای پایه و بنیادی، سرمایههای علمی هستند و نمیتوان به اروپا به عنوان منبع عمده سرمایه علمی وابسته بود. به طور آشکار پژوهش علمی یکی از ضروریات برای دستیابی به رفع عامل بیکاری است.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه این سند و مدل دانشگاه در سال ۱۹۴۶ مبنای کار دانشگاههای غرب شد، گفت: در این مدل، جریان دانشگاه چهار خروجی داشت که شامل جریانسازی دانش، دستاورد «علم و فناوری»، اجتماعی و اقتصادی بود. نتیجه این چهار خروجی، انتقال دانش و شبکه دانشی و ایجاد ساختار جدید در دانشگاهها بود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تحولات دانشگاه در قرن جدید، تصریح کرد: در قرن بیست و یکم، اقتصاد، فناوری و امور اجتماعی درون دانشگاه فرو رفت و از این فرورفتگی مفهوم نوآوری تولید شد. به این معنا که در سرای نوآوری، شرکتهای دانش بنیان مفهوم اقتصاد فرورفته در متن دانشگاه است و اقتصاد و فناوری در دانشگاه تبدیل به حاشیه نوآوری شد.
دکتر طهرانچی با اشاره به کارکردهای مختلف دانشگاه در نسلهای گذشته، اظهار داشت: دانشگاه از لحاظ کارکرد، به سه نسل سازمان آموزشی، سازمان پژوهشی و سازمان فناوری دستهبندی میشود که البته دانشگاه آزاد اسلامی در اجرای برنامههای خود معتقد به تحقق دانشگاه اسلامی براساس اسناد بالادستی است، اما لازم است که در برنامهریزیها به بررسی نسلهای دانشگاهی بپردازیم. در دانشگاه نسل اول به عنوان سازمان آموزشی، فعالیتهای پژوهشی رخ میداد و دانشگاه حتی محصولساز نیز بود، اما در این نوع دانشگاه، گروه آموزشی و دانشکدهها عمدتاً بر محور حوزه آموزش میچرخید و معاون آموزشی حرف اول را میزد و به طور کلی ساختار دانشگاه کاملاً آموزشمحور بود.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: در نسل دوم که دانشگاه تبدیل به سازمان پژوهشی شد نیز کارکرد آموزشی و فناورانه داشت، اما ساختارهای دانشگاه با محوریت پژوهش تنظیم میشد. آنچه ما در حوزه پژوهش به دنبال آن هستیم، خلق سازمان پژوهشی و توجه به لایه دوم دانشگاه است، چرا که بین انجام فعالیتهای پژوهشی و سازمان پژوهشی تفاوت وجود دارد. بنابراین برنامههای علمی دانشگاه آزاد اسلامی که تحت عنوان پایش مطرح شده، خلق سازمان پژوهشی و لایه دوم دانشگاه است. در طرح پایش دبیرخانه برنامههای علمی ساختار دوم دانشگاه است.
وی با اشاره به سازمان فناوری به عنوان نسل سوم دانشگاه، خطاب به حاضران در نشست هماندیشی متخصصان اصلاح نباتات، گفت: تلاش داریم ساختار سوم دانشگاه را با کمک شما کلید بزنیم. در دانشگاه به عنوان سازمان فنآور، خلاقیت ، آموزش و پژوهش با هدف خلق محصول در کنار یکدیگر انجام میشود. میخواهیم لایه سوم دانشگاه را خلق کنیم که این لایه مقدمهساز نوآوری است. امروز دور هم جمع شدهایم که بگوییم دانشگاه آزاد اسلامی یک الگوی فناورانه دارد که به همت همکاران ما در واحد اصفهان ایجاد شد.
دکتر طهرانچی ادامه داد: با توجه به موفقیتهای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در تولید بذرهای هیبریدی، بررسی کردیم که سازمان فناوری دانشگاه را از کجا آغاز کنیم و دیدیم که با دارا بودن ۵ هزار هکتار زمین کشاورزی، ۱۶۷۰ عضو هیأت علمی و نیاز کشور به امنیت غذایی، حوزه کشاورزی و تولید بذرهای هیبریدی میتواند هدف مناسبی برای تمرکز دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه فناوری باشد. در این نگاه، به تربیت دانشجوی دکترای حرفه ای کشاورزی تمرکزی داریم تا بتوانیم در کنار ارائه آموزشهای کاربردی و انجام پژوهش، دانشجو را در ساختار تربیت فناور جلو ببریم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه نگاه ما این است که تجربه موفق در دانشگاه آزاد اسلامی که به همت گذشتگان به دست آمده را مورد هدف قرار دهیم، گفت: در زنجیره ارزش کشاورزی، بنا داریم در تولید بذرهای هیبریدی فعالیتهای گسترده و جدی داشته باشیم. برای تحقق این هدف باید کارخانجات نوآوری که بذر هیبریدی صیفیجات را تولید میکنند، ایجاد کنیم چرا که تنها ۳ درصد این نوع بذرها در داخل تولید میشود و ۹۷ درصد بذر مورد نیاز کشور وارداتی است.
وی خاطرنشان کرد: حوزه کشاورزی را در لایه سوم دانشگاه به عنوان سازمان فناوری می دانیم و تلاش داریم که تجربه موفق خود را در کشور تکثیر کنیم. به همین دلیل فراخوان حضور متخصصان اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی صورت گرفت تا بتوانیم این هدف را در دانشگاه گسترش دهیم.