به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، نشست تخصصی «دیپلماسی علمی و فناوری؛ فرصت‌ها، چالش‌ها و راهکارها» ظهر امروز با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، وزرای علوم، امور خارجه، بهداشت، معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و جمعی از رؤسای دانشگاه‌های شاخص کشور در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
دکتر طهرانچی در این نشست، با بیان اینکه امروز بیش از هر زمان دیگری علم و سیاست درهم تنیده شده است، گفت: اکنون مسئله اول کشور ما در حوزه دیپلماسی، بحث هسته‌ای است که نشان‌دهنده تعامل و اثرگذاری حوزه علم بر دیپلماسی است.
وی ادامه داد: همانطور که در اسناد کشورهای آمریکا، انگلستان و چین آمده است، بحث حفظ جایگاه نخست در رهبری جهانی در حوزه پژوهش است و شاهد هستیم که چین برای آنکه جایگاه خود را در رهبری جهانی نشان دهد، سال گذشته در تعداد مقالات علمی از آمریکا پیشی گرفت. بنابراین امروز علم و دیپلماسی فراتر از دیپلماسی عمومی است؛ از این رو جلسات دیپلمات‌ها و علما و دانشمندان یکی از ضرورت‌های انکارناپذیر است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به چالش‌های حوزه علم و دیپلماسی گفت: بنده به عنوان کسی که در دانشگاه دولتی و اکنون در دانشگاه آزاد اسلامی مسئولیت داشته و کار علمی تحریمی داشته‌ام، یکی از چالش‌های مهم در حوزه علم و دیپلماسی را نبود پشتوانه جدی می‌دانم؛ چرا که تاکنون تفاهم‌نامه‌های زیادی بین وزارت امور خارجه و دانشگاه‌های کشور به امضا رسیده است، اما دانشگاه‌های ما همچنان برای حضور در عرصه بین‌المللی پشتوانه جدی ندارند.
دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی که در انگلستان، امارات، افغانستان و لبنان حضور جدی دارد و در عراق در حال راه‌اندازی واحد دانشگاهی است، حضور در کشورهای منطقه را به عنوان یک کار استراتژیک پیگیری می‌کند.
وی با بیان اینکه براساس سند پژوهش انگلستان؛ جذب جوانان پژوهشگر از دیگر کشورها به عنوان یکی از چشم‌اندازهای مهم در نظر گرفته شده و وزارت خارجه این کشور متولی هموارسازی حضور خارجیان شده است، گفت: واقعیت این است که نظام علمی ما به مقام پانزدهم جهان رسید، اما در حکمرانی سیاست خارجه نتوانستیم آنطور که باید، از این ظرفیت استفاده کنیم و با بهره‌گیری از حوزه دیپلماسی علم و فناوری، در اقتدار ملی و دیپلماسی از این فرصت استفاده چندانی نکردیم و همچنان در مسیر دیپلماسی علمی و فناوری با موانع قانونی جدی مواجه هستیم.
دکتر طهرانچی ادامه داد: ایران در دوران قاجار و پهلوی که نگاه آن محدود به رابطه شمال – جنوب و اعزام دانشجویان بورسیه و فرصت مطالعاتی بود، هیچ رابطه‌ای را برای اقتدار علمی تنظیم نکرده بود، اما اکنون که جمهوری اسلامی ایران به اقتدار علمی دست یافته و مورد مراجعه قرار گرفته است، همچنان قوانین ما در این عرصه پشتیبانی‌کننده نیست. این در حالی است که ۳۴ درصد جمعیت دانشجویی انگلستان و ۲۰ درصد دانشجویان آمریکا را دانشجویان خارجی تشکیل می‌دهند و افق آنها در این حوزه بسیار بلند است.
وی خاطرنشان کرد: در کشور ما زمانی که جمعیت دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد اسلامی از با جهش چشمگیر ۱۰ برابری مواجه شد، موانع داخلی بسیار سر راه این دانشگاه قرار گرفت. این در حالی است که با توجه به ظرفیت ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفری دانشجوی کشور، باید ۳۲۰ هزار دانشجوی خارجی داشته باشیم، اما از نظر قوانین و پشتیبانی، زمینه این افزایش فراهم نشده است و قوانین ما برای حضور دانشجویان خارجی در ایران و حضور دانشگاه‌های ما در خارج از کشور پشتیبان و حمایت‌کننده نیست. حدود ۴۰ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های دولتی کشور و بیش از ۵۶ هزار دانشجوی غیرایرانی مقیم و بیش از ۱۳ هزار دانشجوی غیرایرانی غیرمقیم در دانشگاه آزاد اسلامی در حال تحصیل هستند؛ از این رو لازم است این موضوع به صورت جدی‌تری و در تعامل بهتر دیده شود.
دکتر طهرانچی پیشنهاد داد در سفرهای خارجی از دانشگاهیان نیز در مذاکرات به عنوان ابزار دیپلماسی استفاده شود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به برنامه‌های این دانشگاه در حوزه دیپلماسی علمی و فناوری، گفت: دانشگاه آزاد اسلامی سه موضوع مرجعیت علمی، تمدن‌آفرینی و الهام‌بخشی را در عرصه بین الملل به عنوان برنامه جدی در دستورکار دارد و براساس سند ۵ ساله تحول و تعالی این دانشگاه، به دنبال توسعه تعاملات و فعالیت‌های الهام‌بخش بین‌المللی با تأکید بر کشورهای منطقه با ایفای نقش فعالانه در تربیت علمی جوانان مستعد جهان اسلام و تلاش در جهت دستیابی به مرجعیت علمی جهان اسلام خصوصاً جبهه مقاومت و تقویت دیپلماسی عمومی و علمی کشور است.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی اظهار داشت: در حال حاضر اگر فردی از کشورهای منطقه بخواهد برای فرصت مطالعاتی به ایران بیاید، روادید او به سختی صادر می‌شود و در برخی مواقع با ویزای غیرتحصیلی به ایران سفر می‌کند که این موضوع باید اصلاح شود.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی نیازمند حمایت جدی برای حضور در کشورهای منطقه است، گفت: این دانشگاه آمادگی دارد برای اقتدار جمهوری اسلامی ایران، علم را پشتوانه قرار دهد.
